وکیل کیفری در تهران

منظور از وکیل کیفری در تهران چه کسی است؟

منظور از وکیل کیفری در تهران یکی از وکلای دادگستری است که در زمینه دعاوی کیفری فعالیت دارد. دعاوی کیفری زمانی طرح می گردد که یک جرم اتفاق افتاده باشد. در این صورت مطابق با قانون آیین دادرسی کیفری پیگرد کیفری در مورد متهم با دستور مقام قضایی آغاز می شود.

نخستین مرجع برای رسیدگی به جرایم در حقوق ایران دادسرای عمومی و انقلاب است که تحقیقات مقدماتی مربوط به جرم در آن صورت می گیرد. ریاست دادسرا با دادستان است و تعدادی دادیار و بازپرس نیز در دادسرا به عنوان مقام قضایی خدمت می کنند.

بنابر قانون اساسی جمهوری اسلامی آزادی هیچکس را نمی توان سلب کرد یا او را بازداشت نمود، مگر به حکم قانون. در قوانین کیفری ایران هرگونه تحت نظر قرار گرفتن افراد، تفتیش شخص، منزل و هر اقدامی که منافی با حقوق و آزادی های فردی باشد ممنوع است.

تنها زمانی که قانون تجویز کرده باشد، مثل ارتکاب جرم در منظر ضابطین دادگستری، ضابطین می توانند شخصی را به عنوان متهم دستگیر کنند. یکی از حقوق اولیه کسی که به عنوان متهم تحت پیگرد قرار می گیرد، حق به همراه داشتن وکیل است.

علاوه بر متهم اشخاص حقیقی یا حقوقی که به عنوان شاکی اقامه دعوی می کنند نیز ممکن است خدمات وکلای دادگستری برخوردار شوند. در واقع هم بزه دیده و هم متهم حق دارند در همه مراحل دادرسی کیفری از حق به همراه داشتن وکیل برخوردار گردند.

در مورد ارتکاب برخی از جرایم خاص به موجب قانون آیین دادرسی کیفری، دادگستری مکلف است شرایط لازم برای استفاده از خدمات وکیل معاضدتی را برای متهم یا بزه دیده ای که قادر به پرداخت حق الوکاله نیست را فراهم سازد.

شیوه ارتباط با وکیل کیفری در تهران

شیوه ارتباط با وکیل کیفری در تهران و انعقاد وکالت نامه با وی در مورد بزده دیده و متهم تفاوت هایی دارد. در ادامه شیوه ارتباط با وکیل و انعقاد وکالت نامه را، در مورد هر کدام از طرفین دعوای کیفری یعنی متهم و شاکی مورد بررسی قرار می دهیم.

شیوه ارتباط با وکیل کیفری برای متهم؛ با توجه به این که متهم دستگیر شده و تحت نظر قرار داشته باشد یا خیر، شیوه ارتباط با وکیل دادگستری از نظر قانونی برای او متفاوت است.

در مورد متهمانی که بازداشت شده و تحت نظر ضابطین قضایی قرار دارند، از همان ابتدای تحت نظر قرار گرفتن، ضابطین دادگستری مکلفند شرایط لازم برای ملاقات متهم با یک نفر وکیل دادگستری را فراهم نمایند.

در این مرحله وکیل دادگستری در محل کلانتری یا بازداشتگاه حضور پیدا کرده و با متهم حداکثر برای مدت یک ساعت ملاقات می کند. نکته حائز اهمیت در این خصوص این است که ملاقات متهم با وکیل به معنای واگذاری وکالت در پرونده به وکیل مورد نظر نیست.

ملاقات متهم و وکیل در مرحله تحت نظر صرفاً برای بیان نکات و مشاوره حقوقی صورت می گیرد. وکیل پس از پایان مدت ملاقات می تواند با رعایت اصل محرمانگی نکاتی را که لازم می داند در ذیل پرونده بیان نماید.

شیوه ارتباط وکیل با بزه دیده جرم؛ به طور کلی بزه دیده جرم به دو شیوه می تواند با وکیل کیفری در تهران ارتباط برقرار کرده و وکالت در پرونده کیفری را به وی بسپارد.

وکالت تعیینی؛ در این روش بزه دیده می بایست به دفاتر وکالت یا موسسه های حقوقی مراجعه نموده و با یک نفر وکیل دادگستری وکالت نامه منعقد سازد. یکی دیگر از شیوه های انعقاد وکالت نامه با وکلای دادگستری، وکالت معاضدتی است که در ادامه تعریف می شود.

وکالت معاضدتی

در صورتی که برای دادگاه ثابت شود که متهم یا بزه دیده توانایی مالی پرداخت هزینه های مربوط به حق الوکاله وکیل تعیینی را ندارد، شخص مذکور می توان به دفتر معاضدت قضایی کانون های وکلای دادگستری مراجعه نمایند و تقاضای تعیین وکیل معاضدتی یا تسخیری را ارائه نمایند.

در این صورت کانون وکلا این موضوع که شخص توانایی مالی پرداخت حق الوکاله را ندارد مورد بررسی قرار می دهد. در صورتی که برای کانون وکلا محرز گردید که متقاضی توانایی پرداخت حق الوکاله وکیل را ندارد، کانون مزبور دستور تعیین وکیل معاضدتی برای متقاضی را صادر می نماید.

یکی از موارد دیگری که وکالت معاضدتی انجام می گیرد، زمانی است که حکم اعسار متقاضی صادر شده باشد. صدور حکم اعسار به معنای این است که شخص به غیر از مستثنیات دین یا هزینه های ضروری برای معیشت، مال دیگری ندارد که از محل آن هزینه های مربوط به حق الوکاله وکیل و دیگر هزینه های دادرسی را پرداخت نماید. در صورتی که حکم اعسار شخص صادر شود، وی موقتاً از پرداخت حق الوکاله وکیل معاضدتی و کلیه هزینه های دادرسی معاف می گردد.

در صورتی که پرونده به پیروزی موکل منجر گردد و از این طریق مالی نصیب وی گردد، حق الوکاله وکیل معاضدتی از محل محکوم به پرداخت می شود.

وظایف و اختیارات وکیل کیفری در تهران

برخی از مهمترین وظایف و اختیاراتی که وکیل کیفری در تهران ممکن است به عهده بگیرد از قرار زیر است:
شرکت در دعاوی؛ وکیل دادگستری می تواند به نمایندگی از موکل خود در مراجع کیفری حضور یافته و پرونده کیفری را پیگیری نماید. وظایف وکیل کیفری در تهران با توجه به این که وکالت کدام یک از طرفین دعوی (متهم یا شاکی) را به عهد گرفته باشد متفاوت است.

در صورتی که وکیل کیفری وکالت متهم را به عهده گرفته باشد وظیفه اصلی اون این است که در برابر اتهامات وارد شده به متهم، دفاع نماید. یعنی با استفاده از اصول و قوانین حقوقی بی گناهی متهم را در دادگاه به اثبات برساند.

در صورتی که وکیل کیفری وکالت شاکی را به عهده گرفته باشد وظیفه اصلی او این است که اتهامات مورد نظر شاکی را در دادگاه بر علیه متهم به اثبات برساند. وکیل شاکی همچنین می بایست از حقوق حمایتی بزه دیده که به موجب قانون آیین دادرسی کیفری تعیین گردیده است حمایت کند.

تنظیم لوایح قضایی؛ منظور از لوایح قضایی اوراقی از قبیل دادخواست، شهادت نامه، اقرارنامه، درخواست تجدیدنظر خواهی و … می باشد که نگارش آنها مستلزم داشتن مهارت و دانش حقوقی است. یکی از وظایف وکیل کیفری در تهران این است که لوایح قضایی را تنظیم کرده و به مراجع قضایی تحویل دهد.

اعتراض به آرای صادر شده توسط محاکم قضایی؛ یکی دیگر از وظایف وکیل خوب در تهران این است که نسبت به آرای صادر شده توسط محاکم کیفری و غیر کیفری اعتراض نماید.

برای این کار می بایست تقاضای تجدید نظر یا فرجام خواهی را به دفتر دادگاه صالح تقدیم کرد. از جمله دیگر شیوه های اعتراض به آرای دادگستری توسط وکیل می توان به اعاده دادرسی و واخواهی اشاره کرد.

مسئولیت های وکیل کیفری در برابر موکل

وکالت عقدی جایز است و هر یک از طرفین آن یعنی موکل و وکیل هرگاه خواستند می توانند وکالت را فسخ نمایند. اما این به معنای مسئولیت نداشتن موکل و وکیل در برابر همدیگر نیست.

با انعقاد وکالت نامه وکیل متعهد می شود امور معینی را در رابطه با مسائل حقوقی موکل خویش انجام دهد. برای مثال چنانچه در زمینه شرکت در دعاوی وکالت نامه منعقد شده باشد، وکیل موظف است در جلسات دادسرا و دادگاه حضور پیدا کرده و از متهم دفاع نماید.

همچنین در صورتی که به وکیل در ضمن وکالت نامه در اعتراض به آراء وکالت داده شده باشد، می بایست نسبت به آرای صادر شده تقاضای تجدید نظر را طرح نماید.

به طور کلی اگر در نتیجه فعل یا ترک فعل وکیل به موکل خسارتی وارد شود، مطابق با قانون مسئولیت مدنی وکیل می بایست از عهده جبران خسارات وارد شده برآید. در این مواقع موکل همچنین می تواند به دادسرای انتظامی وکلا مراجعه کرده و بر علیه وکیل طرح شکایت کند.

در صورتی که وکیل کیفری در راستای انجام وظایف مربوط به وکالت مرتکب جرم شود، مطابق با قانون آیین دادرسی کیفری به جرم مذکور مطابق با قواعد عمومی دادرسی و در دادگاه های عمومی و کیفری رسیدگی می شود. در نتیجه علاوه بر مسئولیت مدنی و انتظامی برای وکیل، مسئولیت کیفری نیز وجود دارد.

در نتیجه اگر وکیل برای پیروزی پرونده اسنادی را جعل کند یا به خیانت در امانت متوسل گردد، به اتهام جعل یا خیانت تحت تعقیب قرار گرفته و در دادگاه عمومی به جرم او رسیدگی می شود. در مقابل موکل مکلف است حق الوکاله وکیل را در موعد معین بپردازد. در صورتی که موکل از پرداخت حق الوکاله خودداری نماید، وکیل می تواند بر علیه موکل شکایت حقوقی طرح کند.

قوانین و مقررات مربوط به وکیل کیفری در تهران

وکلای کیفری اغلب در دعاوی کیفری و محاکم کیفری دادگستری شرکت می کنند. بنابراین یکی از اصلی ترین قوانینی که می بایست بر آن اشراف داشته باشند، قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ می باشد.

شیوه تحت تعقیب قرار گرفتن متهم، تحقیقات مقدماتی در دادسرا، مرحله رسیدگی در دادگاه، اعتراض به آراء و کلیه قواعد و مقررات مربوط به شیوه رسیدگی به جرایم کیفری در قانون مذکور بیان گردیده است.

در قانون مذکور بر این بسیاری از تدابیر نوین جرم شناسی و کیفر شناسی در راستای حمایت از بزه دیده و بازپروری مجرم توسط قانون گذار اتخاذ گردیده است.

یکی دیگر از قوانین و مقررات مهمی که وکیل کیفری در تهران می بایست نسبت به آن اشراف و آگاهی داشته باشد، قانون مجازات اسلامی است. بخش مقدماتی این قانون در سال ۱۳۹۲ به تصویب رسید و قوانین کلی مربوط به حقوق جزا و جرایم کیفری در آن ذکر شده است.

علاوه بر این مقررات مربوط به حدود، قصاص و دیات نیز در این قانون بیان شده است. قسمت تعزیرات قانون مجازات اسلامی در سال ۱۳۷۵ به تصویب رسیده است و بیان کننده انواع جرایم بر ضد حکومت اسلامی و احکام دینی می باشد.

شیوه عملکرد وکلای کیفری در دادگاه و انجام حرفه وکالت می بایست مطابق با لایحه قانونی استقلال کانون های وکلای دادگستری مصوب سال ۱۳۳۳ باشد. این لایحه از جمله معدود لوایحی می باشد که دکتر مصدق تهیه نمود و پس از کودتای ۱۳۳۲ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

در قانون مذکور مهمترین موضوعات مربوط به کانون های وکالت و شیوه وکالت در دادگستری بیان گردیده است. علاوه بر این یکی دیگر از قوانین مهمی که در مورد شیوه اشتغال به حرفه وکالت لازم الاجراء می باشد، قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت مصوب سال ۱۳۷۶ می باشد که می بایست توسط کلیه وکلای دادگستری رعایت گردد.

نکات حقوقی تکمیلی در خصوص وکیل کیفری در تهران

برخی از مهمترین نکات حقوقی قابل توجه در خصوص وظایف و اختیارات وکیل کیفری در تهران عبارت از موارد زیر است:
وکیل کیفری در تهران می بایست پروانه وکالت معتبر از کانون وکلای دادگستری یا مرکز وکلا و مشاورین حقوقی قوه قضاییه داشته باشد.

در حال حاضر مطابق با قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار نهادهای مذکور مکلفند هر سال نسبت به برگزاری آزمون وکالت اقدام نموده و از میان متقاضیان واجد شرایط، وکلای کارآموز را ثبت نام کنند.

کارآموزان وکالت پس از سپری کردن دوران کارآموزی و شرکت در آزمون اختبار به کسب پروانه وکالت پایه یک دادگستری نائل می آیند.
اصولاً محدودیت مکانی برای وکالت دادگستری وجود ندارد. بنابراین وکلای همه شهرهای ایران می توانند در شهرهای دیگر وکالت نمایند.

اما مطابق با قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت، وکلای دادگستری نمی توانند فعالیت خود را در شهری خارج از شهر مندرج در پروانه وکالت متمرکز نمایند. بنابراین وکیلی که عضو کانون وکلای دادگستری اصفهان است می تواند در محاکم دادگستری شهر تهران وکالت اشخاص را به عهده بگیرد.

اما وکیل مذکور نمی تواند به کلی فعالیت وکالت خود را در شهر تهران متمرکز سازد.
خدمات قابل ارائه توسط وکلای کیفری محدود به شرکت در دعاوی نیست، بلکه در حال حاضر خدمات متعددی در زمینه امور حقوقی توسط وکلای دادگستری ارائه می شود.

از آن جمله می توان به مشاوره حقوقی اشاره کرد. در مشاوره حقوقی با وکیل، مشاوره گیرنده بدون آن که وکالت در امری را به وکیل واگذار نماید، در مورد موضوعات حقوقی پیش آمده با وی مشورت می کند. در چنین مواردی وکیل بدون این که نمایندگی مشاوره گیرنده را به عهده بگیرد، راهکارهای قانونی مناسب برای رفع مشکل را به می معرفی می کند و راهنمایی های لازم را به وی ارائه می دهد.