حبس تعلیقی و حبس تعزیری
فهرست موضوعات ( برای مطالعه هر عنوان روی آن کلیک کنید)
طبق قوانین مجازات اسلامی جمهوری اسلامی ایران ، حاکم و یا دادگاه می‌تواند با در نظر گرفتن برخی از شرایط تعیین شده، حبس بازدارنده و یا حبس تعزیری را تعلیق و یا معلق نماید. به این حبس، حبس تعلیقی گفته می‌شود. این حبس به این صورت است که اگر مجرم در مواقعی مشخص، جرمی را مرتکب نشود، از محکومیت به دور خواهد ماند.
یکی دیگر از انواع حبس، حبس تعزیری است. حبس تعلیقی و حبس تعزیری، با یکدیگر دارای اختلافاتی هستند. در این مقاله ما همراه باشید تا از جزئیات بیشتر مطلع شوید چنانچه نیاز به مشاوره بیشتر ، و نیاز به وکیل پایه یک دادگستری داشتید می توانید با ما در تماس باشید.
برای نمونه، حبس تعلیقی در بیشتر موارد، درجات ۳ تا ۸ حبس تعزیری را در بر می‌گیرد. این در حالی است که حبس تعزیری، خود دارای ۸ درجه است. در این مقاله قصد داریم به ارائه مطالبی در زمینه حبس تعلیقی و حبس تعزیری پرداخته و برخی از اختلافات آن‌ها را بیان کنیم.
حبس تعلیقی چیست؟
همان‌طور که می‌دانید تعلیق در معنای معلق گرداندن و یا آویختن چیزی است. قوانین کشوری برای رعایت نظم و جلوگیری از هر گونه تخلف، مجازات‌هایی را تعیین و مشخص نموده‌اند. از جمله این مجازات‌ها می‌توان به حبس، پرداخت جزا و جریمه نقدی، محرومیت از برخی حقوق اجتماعی و…اشارهکرد.
حبس تعلیقی ، مطابق با قانون ، نوعی حبس بوده که به حالت تعلیق درآمده است. برای این که قاضی بتواند حکم مجرم را تعلیق نماید به شرایطی نیازخواهد داشت.
در برخی از موارد، فردی به حبس تعزیری محکوم می‌گردد. اما مطابق با شرایط تعیین شده و یا تصمیم قاضی و دادگاه، این امکان وجود دارد که همه مجازات وی و یا بخشی از آن، تعلیق شود. بنابراین و به طور کلی می‌توان گفت در مواقعی که یک فرد از نظر قانون، مجرم شناخته شده و محکوم به حبس بوده، بنا بر تشخیص و مصلحت قاضی دادگاه، می‌توان برای مدت زمانی حبس او را تعلیق نمود تا موقتا اجرا نشود.
در این مواقع، اگر فرد محکوم شده در مدت زمان تعیین شده، جرمی مرتکب نگردد، امکان لغو محکومیت او نیز وجود دارد. اما در صورتی که وی در این شرایط، جرمی مرتکب شود مجازات حبس تعلیق شده دوباره به اجرا درخواهد آمد و از طرف دیگر، به دلیل جرم جدید نیز محاکمه و مجازات خواهد شد.
شرایط حبس تعلیقی
این که در چه شرایطی، مجازات حبس یک مجرم به حبس تعلیقی تبدیل می‌شود، نکته حائز اهمیتی است. شرایط تعلیق مجازات در ماده ۴۶ قانون مجازات اسلامی مطرح شده و طبق آن در صورتی که اولا مجازات حبس، از نوع تعزیری باشد، فرد مجرم، حائز شرایط تعلیق حبس خواهد بود.
در حالت کلی، امکان تعلیق حبس‌های حدی وجود ندارد. چرا که این نوع از مجازات‌ها به موجب شرع مقدس تعیین شده‌اند و لذا قاضی این اختیار را ندارد که میزان آن‌ها را کم و یا زیاد کند. این در حالی است که مجازات تعزیر، نوع و مقدار و کیفیت اجرای آن، توسط قانون تعیین شده و لذا امکان کاهش و یا افزایش آن طبق نظر و صلاح‌دید قاضی وجود دارد.
شرط دوم تعلیق مجازات، این است که حبس تعیین شده برای مجرم باید در درجات ۳ تا ۸ باشد که ۳ ماه تا ۱۵ سال حبس است. در این صورت هم قاضی می‌تواند حکم تعیین شده را تعلیق سازد.
در حالت کلی، این امکان وجود دارد که دادستان و یا محکوم، با رعایت شرایط مورد نیاز از دادگاه صادر کننده حکم، تقاضای تعلیق اجرای باقی مانده مجازات حبس را داشته باشند.
دادستان و یا قاضی اجرای احکام کیفری نیز می‌تواند پس از این که یک سوم مجازات فرد مجرم، اجرایی شد، از دادگاه صادر کننده حکم قطعی، تقاضای تعلیق کند. از طرف دیگر مجرم و یا محکوم نیز می‌تواند پس از تحمل یک سوم از مجازات خود، با در نظر گرفتن شرایط تعیین شده قانونی، از طریق دادستان و یا قاضی اجرای احکام کیفری، تقاضای تعلیق نماید.
فواید و مزایای تعلیق مجازات مجرمین
فواید و مزایای تعلیق مجازات مجرمینبرای تعلیق مجازات مجرم، مزایا و فوایدی مطرح شده است. برای نمونه، تعلیق کردن مجازات و یا حبس محکوم، باعث می‌شود تا هزینه اجرای مجازات وی به جامعه تحمیل نشود. از طرف دیگر جامعه می‌تواند از نیروی کار این مجرمان هم استفاده کند و یا از فروپاشی خانواده مجرمان جلوگیری به عمل آید.
از طرف دیگر مجرمان در هر لحظه این احساس ترس را خواهند داشت که امکان مجازات آن‌ها وجود دارد و لذا وجود این ترس، باعث می‌شود تا رفتار و عملکرد خود را اصلاح و بررسی نمایند.
تعلیق مجازات مجرمان باعث می‌شود تا محکومانی که به صورت کاملا اتفاقی و ناگهانی مرتکب جرم شده‌اند، به زندان نرفته و آلوده نشوند. اما با این حال توجه به این نکته نیز ضرورت دارد که اعمال تعلیق در مجازات یک مجرم، حق وی محسوب نمی‌شود و از جمله اختیارات قاضی و دادگاه به شمار می‌رود.
بنابراین قاضی هیچ گونه تکلیفی به تعلیق مجازات مجرمان نخواهد داشت. مطابق با این اصل کلی و در صورتی که دادگاه بدوی، حکم تعلیق مجازات را صادر نسازد، نمی‌توان این موضوع را از موضوعات تجدید نظر خواهی محسوب کرد. برخی از جرایم، غیر قابل تعلیق هستند.
از جمله این جرایم می‌توان جرایمی را نام برد که علیه امنیت ملی کشور صورت می‌گیرند. سرقت مسلحانه ، آدم ربایی، اسید پاشی و…نیز از جمله جرایم غیر قابل تعلیق هستند.
حبس تعزیری چیست؟
علاوه بر حبس تعلیقی، در قانون مجازات اسلامی کشور، حبس دیگری با عنوان حبس تعزیری هم وجود دارد. به موجب ماده ۱۸ قانون مجازات اسلامی، تعزیر به مجازاتی گفته می‌شود که نوع و مقدار آن، کیفیت به اجرا درآمدن، تخفیف، تعلیق و…آن به موجب قانون، تعیین شده و یکی از انواع این مجازات‌ها، حبس است.
حبس تعزیری به طور کلی دارای ۸ درجه بوده و بالاترین و شدیدتر این نوع حبس، حبس درجه ۱ به شمار می‌رود. حبسی که بیش از ۲۵ سال به طول می‌انجامد. درجات دیگر این حبس، درجاتی با شدت کمتر هستند. بنابراین حبس درجه ۸، از دیگر انواع این حبس‌ها، خفیف‌تر خواهد بود که حبسی تا مدت زمان ۳ ماه است.
به طور کلی و به طور خلاصه می‌توان این طور گفت که حبس تعلیقی به این معنی است که مجازات زندان فرد محکوم شده، فعلا و در حال حاضر به اجرا درنیاید. این در حالی است که حبس تعزیری، به این شکل نیست و در شرایطی که قطعیت یافته باشد قابل اجرا خواهد بود. برای مشاوره با وکیل کیفری اصفهان با شماره زیر تماس حاصل نمایید
وکیل علی شیرزاده